Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини е во завршна фаза на подготовка на два нови, современи и стратешки важни предлог-закони:
· Предлог-закон за геологија
· Предлог-закон за рударство
Со нив се заменува постоечкиот Закон за минерални суровини, а нивната подготовка претставува темелна, институционална и стручно заснована реформа, изработена од експерти од самото министерство.
Законот е целосно усогласен со европската регулатива. Предлог-законите се во согласност со најдобрите европски практики и ја транспонираат REGULATION (EU) 2024/1252 од 11.04.2024 година.
Од 28.07.2025 година, двата предлог-закона се достапни на ЕНЕР (Електронски национален регистар на прописи), каде ќе бидат до 28.08.2025 година, за јавен увид и разменување мислења, предлози и забелешки од сите засегнати страни.
Ги повикуваме сите чинители – експерти, општини, компании, граѓански организации и поединци – активно да се вклучат. Ова е можност за сите засегнати страни да влијаат врз креирањето на правила што ќе го уредат секторот на геологијата и рударството на долгорочно ниво. Целта е заеднички да се изгради најдобро можно законско решение кое ќе обезбеди:
1. Подобра заштита на животната средина
· Строги еколошки стандарди при истражувањето, експлоатацијата и преработката на минералните суровини
· Обврска за санација и рекултивација на терените по завршување на рударските активности.
· Можност за преработка и искористување на минералната суровина од старите одлагалишта.
2. Поддршка на локалните заедници
· Најголемиот дел од надоместоците за минерални суровини и приходите од рударството да остануваат во општините каде што се врши експлоатацијата.
· Обврски за компаниите да инвестираат во локалната инфраструктура и социјален развој.
· Вклучување на заедниците во процесите на одлучување.
3. Поголема контрола и транспарентност
· Ефикасна регулација на рударскиот секторот со овие законски решенија што ќе обезбеди подобра заштита на природните ресурси
· Јавноста ќе има поголем увид во процесот на доделување концесии.
· Посилен надзор од државни институции.
4. Поголема економска корист за државата
· Повисоки такси и рударски надоместоци.
· Прецизно дефинирани права и обврски на концесионерите.
· Поттикнување на домашни и одржливи инвестиции.
· Унапредување на економскиот потенцијал што го носи рударството.
5. Спречување на нелегалната експлоатација
· Борба против „диви рудници“ и незаконско ископување.
· Контрола на количината и квалитетот на ископаната минерална суровина
· Најстроги казни за прекршувања и злоупотреби.
Со почит,
Министерство за енергетика, рударство и минерални суровини